Posts

Showing posts from 2018

සමාජවාදයේ සහ ධනවාදයේ දත්තවාදී කියවීම

Image
මානව සමාජයේ ඉතා සුවිශේෂ හැරවුම් ලක්ෂ දෙකක් වන සමාජවාදය සහ ධනවාදය දත්තවාදී දෘෂ්ටිකෝණයෙන් කියවාගත යුතු බව ඉතිහාස හා සමාජ විද්‍යා විශේෂඥයෙකු වන යුවෙල් නෝව් හරාරි ( Yuval Noah Harari ) පවසනව. ඔහුගේ නවතම කෘතිය වන Homo Deus නොහොත් මීලග හතලිස් වසරේ ඉතිහාසය නම් වූ කෘතියේ එකොලොස්වන පරිච්චේදයෙන් ඔහු දත්තවාදය ගැන කථා කරනව. එම පරිච්චේදයේ සිංහල අනුවාදය මීට ඉහත පලවූ අතර මේ එහි දෙවන කොටසයි. දේශපාලනයේ දිශානිතිය වෙනස්කරන දත්තවාදය සමාජවාදය සහ ධනවාදය යනු එකිනෙකට වෙනස් දත්ත සැකසුම් ක්‍රමවේදයන් දෙකක්. සමාජවාදය සමාජයක් තුල තුල දත්ත හැසිරීම සලකා බැලුවොත් එය එක් න්‍යෂ්ටියකට කේන්ද්‍රගත වෙනව. එහෙම නැතිනම් දත්ත සංසරණය වෙන අවස්ථා අඩුයි. ධනවාදී සමාජයක දත්ත විසුරුණු ස්භාවයක් පෙන්නුම් කරනව. නිෂ්පාදකයා සහ පාරිභෝගිකයා දත්තවාදය විසින් එකිනෙකට මුනගස්නව. මේ නිසා නිෂ්පාදකයාට තීරණ ගැනීමේ හැකියාව වැඩිවෙනව. ධනවාදී වෙළදපොල ආර්ථික ක්‍රමයේ මුල් කාලයේ නිෂ්පාදකයා සහ පාරිභෝගිකයා අතර දත්තවාදී සංවාදයක් ඇතිවී දත්තවාදය විසින් මේ බලවේග දෙකම පාලනය කරන තත්වයක් තිබුනත් අද මේ සංවාදයෙන් නිෂ්පාදකයා ජයගෙන ඇති අතර පාරිභෝගිකයා යන

මානව සමාජයේ මීලග විප්ලවය දත්තවදයද ?

Image
මානව සමාජය වැඩවසම්, සමාජවාදී, ලිබරල් සහ පශ්චාත් ලිබරල් ආදී යුගයන් පසුකර විත් ඉතා සංකීර්ණ සමාජ හා දේශපාලන යුගයක් අභියස සිටින බව ඉතිහාස හා සමාජ විද්‍යා විශේෂඥයෙකු වන යුවෙල් නෝව් හරාරි ( Yuval Noah Harari ) පවසනව. මිනිස් සබදතා වෙනුවට මිනිසා භාවිතා කොට අමතක කර දමන දත්ත අධිනිශ්චය වී එම දත්ත විශ්ලේෂණය මගින් මානව සමාජය පාලනය කරන යුගය වැඩි ඈතක නොවන බවයි ඔහු කියන්නේ. ඔහු මේ අළුත් යුගය ඔහු හදුන්වන්නේ ‘දත්තවාදය’ ( Dataism ) ලෙසිනි. දත්තවාද යුගයේ දේශපාලනය සදහා අළුතින් නිර්වචන සොයාගත යුතු බවත් එහි සිමා නිර්ණය කරගත යුතු බවත් ඔහුගේ නවතම කෘතිය වන Homo Deus තුලින් කථා කරනව. මේ පොතේ  එකොලොස්වන පරිච්චේදය වෙනකොට ඇත්තේ දත්තවාදය වෙනුවෙනි.  එහි සංශිප්ත අනුවර්ථනයක් පහත දැක්වේ. ‘දත්ත’ නම්වූ ආගම   මිනිස් සබදතා කියන්නේ දත්ත රාශියක එකතුවක්. දත්තවාදයට අනුව මනුෂ්‍ය සමාජය පිරිල තින්නේ මානව සබදතා වලින් නොව දත්ත වලින්. මෙම දත්ත විශ්ලේෂණය කිරීමේ ප්‍රමාණය සහ හැකියාව මත තමයි එම සමාජයේ දිශානතිය නැතිනම් එහි අගය තීරණය කරන්නේ. මේ ප්‍රකාශය සමහරවිට ඔබ සමාජය ගැන නැතිනම් සමාජ සබදතා ගැන දරන අදහස් සමග ගැට

හුදකලාව විකුණා විනෝදවෙන්න එන්න !

Image
මේ කාලයේ සමාජයේ, විශේෂයෙන් මැද පන්තියේ මිනිසුන් සහ ගැහැණුන්ට යහළුවන් වර්ග දෙකක් සිටියි. එක් වර්ගයක් නම් උදේ හවා හමුවෙන - අහන දකින, සමහරවිට අපි අමාරුවෙන් නඩත්තු කරන යාළුවන් වන අතර අනෙක් වර්ගය නම් ෆේස් බුක් තුලින් ඉතා පහසුවෙන් උපයාගන්නා සිය ගණනේ සිට දහස් ගණන් දක්වා වූ ඩිජිටල් යාළුවන්ය. මේ අතරින් ෆේස් බුක් සමාගමේ අයිතිකාරයා වන මාර්ක් සකබර්ග් කැමති වන්නේ අපේ ඩිජිටල් යාළුකම් වලටයි. සාමාන්‍ය මිනිසුන්ගේ  සම්බන්ධතා ‘ඩිජිටල්’ වෙන තරමට සකබර්ග් වැනි අයට තම ජිවිත ඉතා සාමකාමී සහ ස්වාභාවික කරගැනීමට පුළුවන් වෙයි. යුරෝපයේ සහ ඇමරිකාවේ මේ දවස්වල කරලියට පැමිණ ඇති කතාබහක් වන්නේ ෆේස්බුක් සමාජ ජාලය භාවිතා කරන බිලියන 2.3 ක් පමණ වන පිරිසකගේ දත්ත හොර රහසේම තුන්වන පාර්ශවයන් සදහා අලෙවි කර ඇති බවයි. බ්‍රතාන්‍යයේ පිහිටා ඇති කේම්බ්‍රි ජ් ඇනලටිකා (cambridge Analytica) නම් දත්ත විශ්ලේෂක සමාගමට සේවා සපයන්නෙකු ලෙස ක්‍රියා කරන ෆේස් බුක් සමාගම අනියම් අකාරයෙන් ලෝක දේශපාලනය හසුරුවන හස්ථය බවට පත්වී ඇති බව ඊයේ පෙරේදා එම සමාගමින් ඉවත්වූ දත්ත විශ්ලේෂකයෙකු වන මාර්ක් බ්‍රවුන් නැමැත්තා බ්‍රතාන්‍යයේ observer පුවත්පතට

පරාජිත රට අරාජික වීමට පෙර ජාතිවාදය පරදවමු !

Image

ජාතිය වෙනුවෙන් ලේ උණුවෙන සහෝදර සහෝදරියන් වෙතටයි............

Image

හීන දෙවියන්වහන්සේගෙන් ලියුමක් !

Image
හීන දෙවියන්වහන්සේගෙන් ලියුමක් ! හීන කියන්නේ හරි අපූරු දෙයක් උනත් හීන දැක දැක නිදියෑමේ වාසනාව හැමෝටම නෑ. එකට ඉතිං හීන දෙවියන්ගේ ඇල්ම බැල්ම ලැබීමේ වාසනාව තියෙන්න ඕනි කියල මං ඉගෙනගත්තේ ලගදි. චන්දෙ හෙම දාල 'මගේ එවුන්' රජ වෙලා ඉන්නව හීනෙන් දකින්න ආසාවෙන් නිදියගෙන හිටිය මට හීන දෙවියන්වහන්සේ හීනෙන් පෙනුන. පෙනුන විතරක් නෙමේ, උන්වහන්සේ මට හීනෙන්ම ලියුමකුත් එවල. එම්බල නරය ! මේ දවස්වල ලංකාවේ නරපනුවො හුග දෙනෙක් මගේ සේවාදායකයො වෙලා ඉන්නේ. චන්ද කතිර සෙල්ලම හෙම ඉවරවෙලා උන් දැන් පාට පාට හීන දැක දැක ඉන්නේ. මේ වාසනාවන්ත හීන දකින්නන්ගේ සමාජයට පරක්කු වෙලා හරි ඔය නර පණුවත් එක්වීම ගැන  සටුතුයි. යුෂ්මතාගේ රටේ නරයෝ ගැන වෙලාවකට මට පුදුම හිතෙනව. කොච්චර අවදි වෙන්න අවස්ථා තිබුනත් හීන දැක දැක ඉන්නමනේ උන්ගේ හිත. ඔය නරයන්ගේ සමර්ථ කම කියන්නේ තොප ඔහොම හීන දකින්නේ කොච්චර නම් ප්‍රශ්ණ ඔළුගෙඩියෙ තියාගෙනද ? එහෙන් වකුගඩු රෝගේ හැදිල පවුල් පිටින් අනාථ වෙනව. කඩේට බඩු ගන්න ගියාම ඒවයේ ගනං මිනුම් අහල සමහර නාරයො පපුව පැලිල මැරෙනව. වගාවට වතුර ඉල්ලගෙන නරයො නර පතියන් ගාවට ගියාම උන්ට ගහල එලවනව. නරයන

වතුර

Image

රිචඩ් ද සොයිසා ෆැන්ටසිය නොහොත් පශ්චාත් සත්‍ය යුගයේ ජනමාධ්‍ය

Image
ජනමාධයේ පදනම වන සත්‍ය එළිදරවු කිරීමට යෑමේදී ඝාතනයට ලක්වුනු රිචඩ් ද සොයිසා නොමැතිව ලංකාවේ ජනමාධ්‍ය වසර 18 ක් පමණ ‘පරණ’ වී ඇති වර්තමානයේ ජනමාධ්‍ය තුල සත්‍ය ස්භාවික මරණයකට ගොදුරු වෙමින් සත්‍ය වෙනුවට පශ්චාත් සත්‍ය ( post truth ) කරලියට පැමිනෙනව. ඉතිං මේ යුගයේ මාධ්‍යයේ කාර්යභාරය තියෙන්නේ හීන කොදෙව්වකද ? එහෙම නැතිනම් ජනමාධයේ කාර්යභාරය අහෝසි වෙලා ඉවරද? වසර 2016 දී ඔක්ස්ෆර්ඩ් ශබ්ධකෝෂයට පවා එක්වූ 'වසරේ වචනය' වන පශ්චාත් සත්‍ය (post truth) වචනයේ ශබ්ධකෝෂගත තේරුම වන්නේ සිදුවීම් සහ දත්ත පදනම් කරගනිමින් සත්‍ය ගවේෂණය කරනවා වෙනුවට පුද්ගලික විශ්වාසයන් සහ ඇදහීම් පදනම් කොට ගනිමින් සත්‍ය නිර්මාණය කිරීමයි. ඇමරිකාවේ ප්‍රසිද්ධ සිනමාකරුවෙකු වන ස්ටීවන් ස්පිල්බර්ග් ඉතා හදිස්සියෙන් නිර්මාණය කල නිෂ්පාදනයක් වන 'The Post' චිත්‍රපටය මේ දිනවල යුරෝපය පුරා ප්‍රදර්ශණය වෙනව. මේ චිත්‍රපටයේ කථාකරන්නේ 1967 වසරේ වියට්නාම් යුද්ධ සමයේ ඇමරිකාවේ ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය නොහොත් පෙන්ටගනය විසින් නිකුත් කරනලද රහස් ලියවිල්ලක් සම්බන්ධවයි. ඇමරිකාව යුධ අපරාධ කල බවට මෙම ලියවිල්ලේ සදහන් වෙනව. 1971 වසරේදී එරට වොෂින්ටන්

බෙල්ලන්විල අලි පැටියාට රෝහින්ග්‍යයා සරණාගත දරුවෙකුගෙන් ලියුමක්

Image
බෙල්ලන්විල හාමුදුරුවන්ව අපවත් කළ මියන්මාරයෙන් ගෙනෙන ලද ඇත් පැටියාට මියන්මාරයෙන්  අවතැන් වීමට සිදුවී ඇති රෝහින්ග්‍යා සරණාගත පවුලක ළමයෙක් ලියුමක් එවල. 'අලින්ට අකුරු කියවන්න පුලුවන්ද - මේවා මේ පුංචි ළමයෙකුගේ හුරතල් වැඩ' කියමින් බෙල්ලන්විල පන්සලේ දෙවැනි හාමුදුරුවො ලියුම කුණු කූඩෙට විසිකරල. මගේ ලියුම් හැකින්ස් පුරුද්ද දන්න මනුස්සයෙක් ලියුම අහුලාගෙන ඇවිල්ල මට දුන්න. 'මියන්මා කුමරා' අලි පැටියෝ, මොනා උනත් ඔයා කරපු වැඩේනම් වැරදියි. කොච්චර තරහ ගියත් කන්ඩ බොන්ඩ දෙන එක්කෙනාට මැරෙන්න ගහන සිරිතක් තියනවද ? පොඩ්ඩක් හොඩේ උස්සල ඔළුව වනල බය කරන්ඩනෙ තිබුනේ. හරි හරි මට තේරෙනවා ඔයාගේ වේදනාව. අපි දෙන්නම එකයිනේ. ඔයත් මං වගේම අවතැන් වෙලානේ ඉන්නේ. මියන්මාර් කැලේක ඔයාගේ අම්ම එක්ක සන්තෝෂයෙන් ඉන්නකොට කවුරුහරි කට්ටියක් ඔයාව කුදලාගෙන ප්ලේන් එකෙන් අරගෙන ඇවිල්ල ඔයාව මේ පංසලට අතැරිය. අපි පවුල් පිටින් රෝහින්ග්‍යා වල ඉන්න්නකොට අපේ ගෙවල් ගිනිතියල අපිව පැන්නුව. බෝට්ටුවක නැගිල පන බේරගෙන එනකොට අහම්බෙන් වගේ ලංකාවට ගහගෙන ආව. කොච්චර උනත්  අවතැන් වෙච්ච අලියෙක් වෙන එක අවතැන් ළමයෙක් වෙනවට වඩා හොදයි. අපි

එඩ්වඩ් කුමාරයා ගෙන් එංගලන්තේ මහ රැජිණට ලියුමක්

Image
ලංකාවේ නිදහස් උළෙලට සපෝට් එකක් දෙන්න මේ දවස්වල ලංකාවට ඇවිල්ල ඉන්න එංගලන්තේ මහ රැජිනවහන්සේගේ දෙවෙනි පුත්‍ර රත්නය වන එඩ්වඩ් කුමාරයානන් වහන්සේ ලංකාවට ආපු ගමන් කලේ තම මවු රැජින වහන්සේට ලියුමක් ලියපු එක. ලියපු ලියුම ගවුරව නමස්කාරපුරකව තැපැල් කරන්න බාරගත් මනුස්සය ජාතිකවාදී පිලේ දෑත් ශක්තිමත් කරන්න ගිහින් ලියුම අන්ත්රස්ධාන කරල. මිනිහ කෝචොක් එකටත් එක්ක ලියුම කොපි ගහල බුන්දියට තැපැල් කරල. මේ තියෙන්නේ ඒ ලියුම. අම්මේ, ශ්‍රී ලංකාවට ගොඩබැහැපු ගමන්ම තකහනියක් මං මේ ලියුම ලියන්නේ පුංචි කාරණයක් චෙක් කරගන්න ඕනි හින්ද. මේ මට පොඩ්ඩක් බලල කියනවද ශ්‍රී ලංකාවට අපි නිදහස දීලාද තියෙන්නේ කියල. මාව දැක්කම මෙහෙ මිනිස්සු කලබල වෙලා නැමෙන නැමිල්ල දැක්කම මට හිතෙන්නෙම අපි තාමත් මුන්ව යටත්කරගෙන ඉන්නවා කියල. එංගලන්තේ අපේ රටේවත් නෑනේ මට මෙහෙම ගරු සරු කමක්. අම්මප මට හිතෙනව මේ රටේ පදිංචි වෙන්න. අම්ම දන්නවනේ එංගලන්තෙදි මට වෙච්ච සංගෙඩිය. බිස්නස් කරන්න ගිහින් නැත්තටම නැතිවෙලා, රජ පවුලත් විකුනන්න හදනව කියල නන්නත්තාර වෙලා කිසිම මිනිහෙක් මාව ගණන් ගන්නේ නැති ගානට වැටුනනේ. මගේ වයිෆුත් කිවුව අම්මට ස්තුති කරන්න කියල